Tertia Pars. Quaestio 82.
Over de bedienaar van dit Sacrament .

Prooemium

Deinde conſiderandum eſt de miniſtro huius ſacramenti. Et circa hoc quaeruntur decem. Primo, utrum conſecrare hoc ſacramentum ſit proprium ſacerdotis. Secundo, utrum plures ſacerdotes ſimul poſſent eandem hoſtiam conſecrare. Tertio, utrum diſpenſatio huius ſacramenti pertineat ad ſolum ſacerdotem. Quarto, utrum liceat ſacerdoti conſecranti a communione abſtinere. Quinto, utrum liceat ſacerdoti omnino a celebratione abſtinere. Sexto, utrum ſacerdos peccator poſſit conficere hoc ſacramentum. Septimo, utrum Miſſa mali ſacerdotis minus valeat quam boni. Octavo, utrum haeretici, ſchiſmatici vel excommunicati poſſint conficere hoc ſacramentum. Nono, utrum degradati. Decimo, utrum peccent a talibus communionem recipientes. (IIIa q. 82 pr.)

Articulus 1.
Is de consecratie van dit Sacrament eigen aan den priester?

Dit artikel is beschikbaar in Nederlandse vertaling, maar die kan slechts gepubliceerd worden na correctie van de tekstherkenning van de ingescande PDF. Wil je deze website helpen vervolledigen, neem dan contact op met info@gelovenleren.net!

Ad primum ſic proceditur. Videtur quod conſecratio huius ſacramenti non proprie ſit ſacerdotis. Dictum eſt enim ſupra quod hoc ſacramentum conſecratur virtute verborum quae ſunt forma huius ſacramenti. Sed illa verba non mutantur ſive dicantur a ſacerdote ſive a quocumque alio. Ergo videtur quod non ſolus ſacerdos, ſed etiam quilibet alius poſſit hoc ſacramentum conſecrare. (IIIa q. 82 a. 1 arg. 1)

Praeterea, ſacerdos hoc ſacramentum conficit in perſona Chriſti. Sed laicus ſanctus eſt unitus Chriſto per caritatem. Ergo videtur quod etiam laicus poſſit hoc ſacramentum conficere. Unde et Chryſoſtomus dicit, ſuper Matth., quod omnis ſanctus eſt ſacerdos. (IIIa q. 82 a. 1 arg. 2)

Praeterea, ſicut Baptiſmus ordinatur ad hominum ſalutem, ita et hoc ſacramentum, ut ex ſupra dictis patet. Sed etiam laicus poteſt baptizare, ut ſupra habitum eſt. Ergo non eſt proprium ſacerdotis conficere hoc ſacramentum. (IIIa q. 82 a. 1 arg. 3)

Praeterea, hoc ſacramentum perficitur in conſecratione materiae. Sed alias materias conſecrare, ſcilicet chriſma et oleum ſanctum et oleum benedictum, pertinet ad ſolum epiſcopum, quarum tamen conſecratio non eſt tantae dignitatis ſicut conſecratio Euchariſtiae, in qua eſt totus Chriſtus. Ergo non eſt proprium ſacerdotis, ſed ſolius epiſcopi, hoc ſacramentum conficere. (IIIa q. 82 a. 1 arg. 4)

Sed contra eſt quod Iſidorus dicit, in quadam epiſtola, et habetur in decretis, diſt. XXV, ad preſbyterum pertinet ſacramentum corporis et ſanguinis domini in altari Dei conficere. (IIIa q. 82 a. 1 s. c.)

Reſpondeo dicendum quod, ſicut ſupra dictum eſt, hoc ſacramentum tantae eſt dignitatis quod non conficitur niſi in perſona Chriſti. Quicumque autem aliquid agit in perſona alterius, oportet hoc fieri per poteſtatem ab illo conceſſam. Sicut autem baptizato conceditur a Chriſto poteſtas ſumendi hoc ſacramentum, ita ſacerdoti, cum ordinatur, confertur poteſtas hoc ſacramentum conſecrandi in perſona Chriſti, per hoc enim ponitur in gradu eorum quibus dictum eſt a domino, hoc facite in meam commemorationem. Et ideo dicendum eſt quod proprium eſt ſacerdotum conficere hoc ſacramentum. (IIIa q. 82 a. 1 co.)

Ad primum ergo dicendum quod virtus ſacramentalis in pluribus conſiſtit, et non in uno tantum, ſicut virtus Baptiſmi conſiſtit et in verbis et in aqua. Unde et virtus conſecrativa non ſolum conſiſtit in ipſis verbis, ſed etiam in poteſtate ſacerdoti tradita in ſua conſecratione vel ordinatione, cum ei dicitur ab epiſcopo, accipe poteſtatem offerendi ſacrificium in Eccleſia tam pro vivis quam pro mortuis. Nam et virtus inſtrumentalis in pluribus inſtrumentis conſiſtit, per quae agit principale agens. (IIIa q. 82 a. 1 ad 1)

Ad ſecundum dicendum quod laicus iuſtus unitus eſt Chriſto unione ſpirituali per fidem et caritatem, non autem per ſacramentalem poteſtatem. Et ideo habet ſpirituale ſacerdotium ad offerendum ſpirituales hoſtias, de quibus dicitur in Pſalmo, ſacrificium Deo ſpiritus contribulatus, et Rom. XII, exhibeatis corpora veſtra hoſtiam viventem. Unde et I Petri II dicitur, ſacerdotium ſanctum offerre ſpirituales hoſtias. (IIIa q. 82 a. 1 ad 2)

Ad tertium dicendum quod perceptio huius ſacramenti non eſt tantae neceſſitatis ſicut perceptio Baptiſmi, ut ex ſupra dictis patet. Et ideo, licet in neceſſitatis articulo laicus poſſit baptizare, non tamen poteſt hoc ſacramentum conficere. (IIIa q. 82 a. 1 ad 3)

Ad quartum dicendum quod epiſcopus accipit poteſtatem ut agat in perſona Chriſti ſupra corpus eius myſticum, ideſt ſuper Eccleſiam, quam quidem poteſtatem non accipit ſacerdos in ſua conſecratione, licet poſſit eam habere ex epiſcopi commiſſione. Et ideo ea quae non pertinent ad diſpoſitionem corporis myſtici, non reſervantur epiſcopo, ſicut conſecratio huius ſacramenti. Ad epiſcopum vero pertinet non ſolum tradere populo, ſed etiam ſacerdotibus, ea ex quibus poſſunt propriis officiis uti. Et quia benedictio chriſmatis et olei ſancti et olei infirmorum, et aliorum quae conſecrantur, puta altaris, Eccleſiae, veſtium et vaſorum, praeſtat quandam idoneitatem ad ſacramenta perficienda quae pertinent ad officium ſacerdotum, ideo tales conſecrationes epiſcopo reſervantur, tanquam principi totius eccleſiaſtici ordinis. (IIIa q. 82 a. 1 ad 4)

Articulus 2.
Kunnen verschillende priesters een en dezelfde hostie consecreren?

Dit artikel is beschikbaar in Nederlandse vertaling, maar die kan slechts gepubliceerd worden na correctie van de tekstherkenning van de ingescande PDF. Wil je deze website helpen vervolledigen, neem dan contact op met info@gelovenleren.net!

Ad ſecundum ſic proceditur. Videtur quod plures ſacerdotes non poſſunt unam et eandem hoſtiam conſecrare. Dictum eſt enim ſupra quod plures non poſſunt unum baptizare. Sed non minor vis eſt ſacerdotis conſecrantis quam hominis baptizantis. Ergo etiam non poſſunt ſimul plures unam hoſtiam conſecrare. (IIIa q. 82 a. 2 arg. 1)

Praeterea, quod poteſt fieri per unum, ſuperflue fit per multos. In ſacramentis autem Chriſti nihil debet eſſe ſuperfluum. Cum igitur unus ſufficiat ad conſecrandum, videtur quod plures non poſſunt unam hoſtiam conſecrare. (IIIa q. 82 a. 2 arg. 2)

Praeterea, ſicut Auguſtinus dicit, ſuper Ioan., hoc ſacramentum eſt ſacramentum unitatis. Sed contrarium unitati videtur eſſe multitudo. Ergo non videtur conveniens eſſe huic ſacramento quod plures ſacerdotes eandem hoſtiam conſecrent. (IIIa q. 82 a. 2 arg. 3)

Sed contra eſt quod, ſecundum conſuetudinem quarundam Eccleſiarum, ſacerdotes, cum de novo ordinantur, concelebrant epiſcopo ordinanti. (IIIa q. 82 a. 2 s. c.)

Reſpondeo dicendum quod, ſicut ſupra dictum eſt, ſacerdos, cum ordinatur, conſtituitur in gradu eorum qui a domino acceperunt poteſtatem conſecrandi in cena. Et ideo, ſecundum conſuetudinem quarundam Eccleſiarum, ſicut apoſtoli Chriſto cenanti concenaverunt, ita novi ordinati epiſcopo ordinanti concelebrant. Nec per hoc iteratur conſecratio ſuper eandem hoſtiam, quia, ſicut Innocentius III dicit, omnium intentio debet ferri ad idem inſtans conſecrationis. (IIIa q. 82 a. 2 co.)

Ad primum ergo dicendum quod Chriſtus non legitur ſimul baptizaſſe cum apoſtolis quando iniunxit eis officium baptizandi. Et ideo non eſt ſimilis ratio. (IIIa q. 82 a. 2 ad 1)

Ad ſecundum dicendum quod, ſi quilibet ſacerdotum operaretur in virtute propria, ſuperfluerent alii celebrantes, uno ſufficienter celebrante. Sed quia ſacerdos non conſecrat niſi in perſona Chriſti, multi autem ſunt unum in Chriſto, ideo non refert utrum per unum vel per multos hoc ſacramentum conſecraretur, niſi quod oportet ritum Eccleſiae ſervari. (IIIa q. 82 a. 2 ad 2)

Ad tertium dicendum quod Euchariſtia eſt ſacramentum unitatis eccleſiaſticae, quae attenditur ſecundum hoc quod multi ſunt unum in Chriſto. (IIIa q. 82 a. 2 ad 3)

Articulus 3.
Komt het alleen aan de priester toe dit Sacrament toe te dienen?

Dit artikel is beschikbaar in Nederlandse vertaling, maar die kan slechts gepubliceerd worden na correctie van de tekstherkenning van de ingescande PDF. Wil je deze website helpen vervolledigen, neem dan contact op met info@gelovenleren.net!

Ad tertium ſic proceditur. Videtur quod non pertineat ſolum ad ſacerdotem diſpenſatio huius ſacramenti. Sanguis enim Chriſti non minus pertinet ad hoc ſacramentum quam corpus. Sed ſanguis Chriſti diſpenſatur per diacones, unde et beatus Laurentius dixit beato Sixto, experire utrum idoneum miniſtrum elegeris, cui commiſiſti dominici ſanguinis diſpenſationem. Ergo, pari ratione, diſpenſatio dominici corporis non pertinet ad ſolos ſacerdotes. (IIIa q. 82 a. 3 arg. 1)

Praeterea, ſacerdotes conſtituuntur miniſtri ſacramentorum. Sed hoc ſacramentum perficitur in conſecratione materiae, non in uſu, ad quem pertinet diſpenſatio. Ergo videtur quod non pertineat ad ſacerdotem corpus domini diſpenſare. (IIIa q. 82 a. 3 arg. 2)

Praeterea, Dionyſius dicit, in libro Eccles. Hier., quod hoc ſacramentum habet perfectivam virtutem, ſicut et chriſma. Sed ſignare chriſmate baptizatos non pertinet ad ſacerdotem, ſed ad epiſcopum. Ergo etiam diſpenſare hoc ſacramentum pertinet ad epiſcopum, non ad ſacerdotem. (IIIa q. 82 a. 3 arg. 3)

Sed contra eſt quod dicitur de Conſecr., diſt. II, pervenit ad notitiam noſtram quod quidam preſbyteri laico aut feminae corpus domini tradunt ad deferendum infirmis. Ergo interdicit ſynodus ne talis praeſumptio ulterius fiat, ſed preſbyter per ſemetipſum infirmos communicet. (IIIa q. 82 a. 3 s. c.)

Reſpondeo dicendum quod ad ſacerdotem pertinet diſpenſatio corporis Chriſti, propter tria. Primo quidem quia, ſicut dictum eſt, ipſe conſecrat in perſona Chriſti. Ipſe autem Chriſtus, ſicut conſecravit corpus ſuum in cena, ita et aliis ſumendum dedit. Unde, ſicut ad ſacerdotem pertinet conſecratio corporis Chriſti, ita ad eum pertinet diſpenſatio. Secundo, quia ſacerdos conſtituitur medius inter Deum et populum. Unde, ſicut ad eum pertinet dona populi Deo offerre, ita ad eum pertinet dona ſanctificata divinitus populo tradere. Tertio quia, in reverentiam huius ſacramenti, a nulla re contingitur niſi conſecrata, unde et corporale et calix conſecrantur, ſimiliter et manus ſacerdotis, ad tangendum hoc ſacramentum. Unde nulli alii tangere licet, niſi in neceſſitate puta ſi caderet in terram, vel in aliquo alio neceſſitatis caſu. (IIIa q. 82 a. 3 co.)

Ad primum ergo dicendum quod diaconus, quaſi propinquus ordini ſacerdotali, aliquid participat de eius officio, ut ſcilicet diſpenſet ſanguinem, non autem corpus, niſi in neceſſitate, iubente epiſcopo vel preſbytero. Primo quidem, quia ſanguis Chriſti continetur in vaſe. Unde non oportet quod tangatur a diſpenſante, ſicut tangitur corpus Chriſti. Secundo, quia ſanguis deſignat redemptionem a Chriſto in populum derivatam, unde et ſanguini admiſcetur aqua, quae ſignificat populum. Et quia diaconi ſunt inter ſacerdotem et populum, magis convenit diaconibus diſpenſatio ſanguinis quam diſpenſatio corporis. (IIIa q. 82 a. 3 ad 1)

Ad ſecundum dicendum quod eiuſdem eſt hoc ſacramentum diſpenſare et conſecrare, ratione iam dicta. (IIIa q. 82 a. 3 ad 2)

Ad tertium dicendum quod, ſicut diaconus in aliquo participat illuminativam virtutem ſacerdotis, inquantum diſpenſat ſanguinem; ita ſacerdos participat perfectivam diſpenſationem epiſcopi, inquantum diſpenſat hoc ſacramentum, quo perficitur homo ſecundum ſe per coniunctionem ad Chriſtum. Aliae autem perfectiones, quibus homo perficitur per comparationem ad alios, epiſcopo reſervantur. (IIIa q. 82 a. 3 ad 3)

Articulus 4.
Moet de priester, die consecreert, het Sacrament ook nuttigen?

Dit artikel is beschikbaar in Nederlandse vertaling, maar die kan slechts gepubliceerd worden na correctie van de tekstherkenning van de ingescande PDF. Wil je deze website helpen vervolledigen, neem dan contact op met info@gelovenleren.net!

Ad quartum ſic proceditur. Videtur quod ſacerdos conſecrans non teneatur ſumere hoc ſacramentum. In aliis enim conſecrationibus ille qui conſecrat materiam, non utitur ea, ſicut epiſcopus conſecrans chriſma non linitur eodem. Sed hoc ſacramentum conſiſtit in conſecratione materiae. Ergo ſacerdos perficiens hoc ſacramentum non neceſſe habet uti eodem, ſed poteſt licite a ſumptione eius abſtinere. (IIIa q. 82 a. 4 arg. 1)

Praeterea, in aliis ſacramentis miniſter non praebet ſacramentum ſibi ipſi, nullus enim baptizare ſeipſum poteſt, ut ſupra habitum eſt. Sed, ſicut Baptiſmus ordinate diſpenſatur, ita et hoc ſacramentum. Ergo ſacerdos perficiens hoc ſacramentum non debet ipſum ſumere a ſeipſo. (IIIa q. 82 a. 4 arg. 2)

Praeterea, contingit quandoque quod miraculoſe corpus Chriſti in altari apparet ſub ſpecie carnis, et ſanguis ſub ſpecie ſanguinis. Quae non ſunt apta cibo vel potui, unde, ſicut ſupra dictum eſt, propter hoc ſub alia ſpecie traduntur, ne ſint horrori ſumentibus. Ergo ſacerdos conſecrans non ſemper tenetur ſumere hoc ſacramentum. (IIIa q. 82 a. 4 arg. 3)

Sed contra eſt quod in Concilio Toletano legitur, et habetur de Conſecr., diſt. II, cap. relatum, modis omnibus tenendum eſt ut, quotieſcumque ſacrificans corpus et ſanguinem domini noſtri Ieſu Chriſti in altario immolat, toties perceptione corporis et ſanguinis participem ſe praebeat. (IIIa q. 82 a. 4 s. c.)

Reſpondeo dicendum quod, ſicut ſupra dictum eſt, Euchariſtia non ſolum eſt ſacramentum, ſed etiam ſacrificium. Quicumque autem ſacrificium offert, debet fieri ſacrificii particeps. Quia exterius ſacrificium quod offert, ſignum eſt interioris ſacrificii quo quis ſeipſum offert Deo, ut Auguſtinus dicit, X de Civ. Dei. Unde per hoc quod participat ſacrificio, oſtendit ad ſe ſacrificium interius pertinere. Similiter etiam per hoc quod ſacrificium populo diſpenſat, oſtendit ſe eſſe diſpenſatorem divinorum populo. Quorum ipſe primo debet eſſe particeps, ſicut Dionyſius dicit, in libro Eccles. Hier. Et ideo ipſe ante ſumere debet quam populo diſpenſet. Unde in praedicto capite legitur, quale eſt ſacrificium cui nec ipſe ſacrificans particeps eſſe dignoſcitur? Per hoc autem fit particeps quod de ſacrificio ſumit, ſecundum illud apoſtoli, I Cor. X, nonne qui edunt hoſtias, participes ſunt altaris? Et ideo neceſſe eſt quod ſacerdos, quotieſcumque conſecrat, ſumat hoc ſacramentum integre. (IIIa q. 82 a. 4 co.)

Ad primum ergo dicendum quod conſecratio chriſmatis, vel cuiuſcumque alterius materiae, non eſt ſacrificium, ſicut conſecratio Euchariſtiae. Et ideo non eſt ſimilis ratio. (IIIa q. 82 a. 4 ad 1)

Ad ſecundum dicendum quod ſacramentum Baptiſmi perficitur in ipſo uſu materiae. Et ideo nullus poteſt baptizare ſeipſum, quia in ſacramento non poteſt eſſe idem agens et patiens. Unde nec in hoc ſacramento ſacerdos conſecrat ſeipſum, ſed panem et vinum, in qua conſecratione conficitur hoc ſacramentum. Uſus autem ſacramenti eſt conſequenter ſe habens ad hoc ſacramentum. Et ideo non eſt ſimile. (IIIa q. 82 a. 4 ad 2)

Ad tertium dicendum quod, ſi miraculoſe corpus Chriſti in altari ſub ſpecie carnis appareat, aut ſanguis ſub ſpecie ſanguinis, non eſt ſumendum. Dicit enim Hieronymus, ſuper Levit., de hac quidem hoſtia quae in Chriſti commemoratione mirabiliter fit, de illa vero quam Chriſtus in ara crucis obtulit ſecundum ſe, nulli edere licet. Nec propter hoc ſacerdos tranſgreſſor efficitur, quia ea quae miraculoſe fiunt, legibus non ſubduntur. Conſulendum tamen eſſet ſacerdoti quod iterato corpus et ſanguinem domini conſecraret et ſumeret. (IIIa q. 82 a. 4 ad 3)

Articulus 5.
Kan een slecht priester de Eucharistie consecreren?

Dit artikel is beschikbaar in Nederlandse vertaling, maar die kan slechts gepubliceerd worden na correctie van de tekstherkenning van de ingescande PDF. Wil je deze website helpen vervolledigen, neem dan contact op met info@gelovenleren.net!

Ad quintum ſic proceditur. Videtur quod malus ſacerdos Euchariſtiam conſecrare non poſſit. Dicit enim Hieronymus, ſuper Sophoniam, ſacerdotes, qui Euchariſtiae ſerviunt et ſanguinem domini dividunt, impie agunt in legem Chriſti, putantes Euchariſtiam precantis facere verba, non vitam; et neceſſariam eſſe ſolemnem orationem, et non ſacerdotis merita. De quibus dicitur, ſacerdos, in quocumque fuerit macula, non accedat offerre oblationes domino. Sed ſacerdos peccator, cum ſit maculoſus, nec vitam habet nec merita huic convenientia ſacramento. Ergo ſacerdos peccator non poteſt conſecrare Euchariſtiam. (IIIa q. 82 a. 5 arg. 1)

Praeterea, Damaſcenus dicit, in IV libro, quod panis et vinum, per adventum ſancti ſpiritus, ſupernaturaliter tranſit in corpus domini et ſanguinem. Sed Gelaſius Papa dicit, et habetur in decretis, I, qu. I, cap. ſacroſancta, quomodo ad divini myſterii conſecrationem caeleſtis ſpiritus invocatus adveniet, ſi ſacerdos qui eum adeſſe deprecatur, criminoſis plenus actionibus comprobetur? Ergo per malum ſacerdotem non poteſt Euchariſtia conſecrari. (IIIa q. 82 a. 5 arg. 2)

Praeterea, hoc ſacramentum ſacerdotis benedictione conſecratur. Sed benedictio ſacerdotis peccatoris non eſt efficax ad conſecrationem huius ſacramenti, cum ſcriptum ſit, maledicam benedictionibus veſtris. Et Dionyſius dicit, in epiſtola ad Demophilum monachum, perfecte cecidit a ſacerdotali ordine qui non eſt illuminatus, et audax quidem mihi videtur talis, ſacerdotalibus manum apponens; et audet immundas infamias, non enim dicam orationes, ſuper divina ſymbola Chriſtiformiter enuntiare. (IIIa q. 82 a. 5 arg. 3)

Sed contra eſt quod Auguſtinus dicit, in libro de corpore domini, intra Eccleſiam Catholicam, in myſterio corporis et ſanguinis domini, nihil a bono maius, nihil a malo minus perficitur ſacerdote, quia non in merito conſecrantis, ſed in verbo perficitur creatoris, et in virtute ſpiritus ſancti. (IIIa q. 82 a. 5 s. c.)

Reſpondeo dicendum quod, ſicut ſupra dictum eſt, ſacerdos conſecrat hoc ſacramentum non in virtute propria, ſed ſicut miniſter Chriſti, in cuius perſona conſecrat hoc ſacramentum. Non autem ex hoc ipſo deſinit aliquis eſſe miniſter Chriſti quod eſt malus, habet enim dominus bonos et malos miniſtros ſeu ſervos. Unde, Matth. XXIV, dominus dicit, quis, putas, eſt fidelis ſervus et prudens, etc.; et poſtea ſubdit, ſi autem dixerit malus ille ſervus in corde ſuo, et cetera. Et apoſtolus dicit, I Cor. IV, ſic nos exiſtimet homo ut miniſtros Chriſti, et tamen poſtea ſubdit, nihil mihi conſcius ſum, ſed non in hoc iuſtificatus ſum. Erat ergo certus ſe eſſe miniſtrum Chriſti, non tamen erat certus ſe eſſe iuſtum. Poteſt ergo aliquis eſſe miniſter Chriſti etiam ſi iuſtus non ſit. Et hoc ad excellentiam Chriſti pertinet, cui, ſicut vero Deo, ſerviunt non ſolum bona, ſed etiam mala, quae per ipſius providentiam in eius gloriam ordinantur. Unde manifeſtum eſt quod ſacerdotes, etiam ſi non ſint iuſti, ſed peccatores, poſſunt Euchariſtiam conſecrare. (IIIa q. 82 a. 5 co.)

Ad primum ergo dicendum quod Hieronymus per illa verba improbat errorem ſacerdotum qui credebant ſe digne poſſe Euchariſtiam conſecrare ex hoc ſolo quod ſunt ſacerdotes, etiam ſi ſint peccatores. Quod improbat Hieronymus per hoc quod maculoſi ad altare accedere prohibentur. Non tamen removetur quin, ſi acceſſerint, ſit verum ſacrificium quod offerunt. (IIIa q. 82 a. 5 ad 1)

Ad ſecundum dicendum quod ante illa verba Gelaſius Papa praemittit, ſacroſancta religio, quae Catholicam continet diſciplinam, tantam ſibi reverentiam vindicat ut ad eam quilibet niſi pura conſcientia non audeat pervenire. Ex quo manifeſte apparet eius intentionis eſſe quod peccator ſacerdos non debet accedere ad hoc ſacramentum. Unde per hoc quod ſubdit, quomodo caeleſtis ſpiritus advocatus adveniet, intelligi oportet quod non advenit ex merito ſacerdotis, ſed ex virtute Chriſti, cuius verba profert ſacerdos. (IIIa q. 82 a. 5 ad 2)

Ad tertium dicendum quod, ſicut eadem actio, inquantum fit ex prava intentione miniſtri, poteſt eſſe mala, bona autem inquantum fit ex bona intentione domini; ita benedictio ſacerdotis peccatoris, inquantum ab ipſo indigne fit, eſt maledictione digna, et quaſi infamia ſeu blaſphemia, et non oratio reputatur; inquantum autem profertur ex perſona Chriſti, eſt ſancta et efficax. Unde ſignanter dicitur, maledicam benedictionibus veſtris. (IIIa q. 82 a. 5 ad 3)

Articulus 6.
Heeft de Mis van een slecht priester minder waarde dan die van een goed priester?

Dit artikel is beschikbaar in Nederlandse vertaling, maar die kan slechts gepubliceerd worden na correctie van de tekstherkenning van de ingescande PDF. Wil je deze website helpen vervolledigen, neem dan contact op met info@gelovenleren.net!

Ad ſextum ſic proceditur. Videtur quod Miſſa ſacerdotis mali non minus valeat quam Miſſa ſacerdotis boni. Dicit enim Gregorius, in regiſtro, heu, in quam magnum laqueum incidunt qui divina et occulta myſteria plus ab aliis ſanctificata fieri poſſe credunt, cum unus idemque ſpiritus ſanctus ea myſteria occulte atque inviſibiliter operando ſanctificet. Sed haec occulta myſteria celebrantur in Miſſa. Ergo Miſſa mali ſacerdotis non minus valet quam Miſſa boni. (IIIa q. 82 a. 6 arg. 1)

Praeterea, ſicut Baptiſmus traditur a miniſtro in virtute Chriſti, qui baptizat, ita et hoc ſacramentum, quod in perſona Chriſti conſecratur. Sed non melior Baptiſmus datur a meliori miniſtro, ut ſupra habitum eſt. Ergo neque etiam melior Miſſa eſt quae celebratur a meliori ſacerdote. (IIIa q. 82 a. 6 arg. 2)

Praeterea, ſicut merita ſacerdotum differunt per bonum et melius, ita etiam differunt per bonum et malum. Si ergo Miſſa melioris ſacerdotis eſt melior, ſequitur quod Miſſa mali ſacerdotis ſit mala. Quod eſt inconveniens, quia malitia miniſtrorum non poteſt redundare in Chriſti myſteria; ſicut Auguſtinus dicit, in libro de Baptiſmo. Ergo neque Miſſa melioris ſacerdotis eſt melior. (IIIa q. 82 a. 6 arg. 3)

Sed contra eſt quod habetur I, qu. I, quanto ſacerdotes fuerint digniores, tanto facilius in neceſſitatibus pro quibus clamant, exaudiuntur. (IIIa q. 82 a. 6 s. c.)

Reſpondeo dicendum quod in Miſſa duo eſt conſiderare; ſcilicet ipſum ſacramentum, quod eſt principale; et orationes quae in Miſſa fiunt pro vivis et mortuis. Quantum ergo ad ſacramentum, non minus valet Miſſa mali ſacerdotis quam boni, quia utrobique idem conficitur ſacramentum. Oratio etiam quae fit in Miſſa, poteſt conſiderari dupliciter. Uno modo, inquantum habet efficaciam ex devotione ſacerdotis orantis. Et ſic non eſt dubium quod Miſſa melioris ſacerdotis magis eſt fructuoſa. Alio modo, inquantum oratio in Miſſa profertur a ſacerdote in perſona totius Eccleſiae, cuius ſacerdos eſt miniſter. Quod quidem miniſterium etiam in peccatoribus manet, ſicut ſupra dictum eſt de miniſterio Chriſti. Unde quantum ad hoc, eſt fructuoſa non ſolum oratio ſacerdotis peccatoris in Miſſa, ſed etiam omnes aliae eius orationes quas facit in eccleſiaſticis officiis, in quibus gerit perſonam Eccleſiae. Sed orationes eius privatae non ſunt fructuoſae, ſecundum illud Proverb. XXVIII, qui declinat aurem ſuam ne audiat legem, oratio eius erit execrabilis. (IIIa q. 82 a. 6 co.)

Ad primum ergo dicendum quod Gregorius loquitur ibi quantum ad ſanctitatem divini ſacramenti. (IIIa q. 82 a. 6 ad 1)

Ad ſecundum dicendum quod in ſacramento Baptiſmi non fiunt ſolemnes orationes pro omnibus fidelibus, ſicut in Miſſa. Et ideo quantum ad hoc non eſt ſimile. Eſt autem ſimile quantum ad effectum ſacramenti. (IIIa q. 82 a. 6 ad 2)

Ad tertium dicendum quod propter virtutem ſpiritus ſancti, qui per unitatem caritatis communicat invicem bona membrorum Chriſti, fit quod bonum privatum quod eſt in Miſſa ſacerdotis boni, eſt fructuoſum aliis. Malum autem privatum unius hominis non poteſt alteri nocere, niſi per aliqualem conſenſum, ut Auguſtinus dicit, in libro contra Parmenianum. (IIIa q. 82 a. 6 ad 3)

Articulus 7.
Kunnen ketters, scheurmakers en geëxcommuniceerden consecreren?

Dit artikel is beschikbaar in Nederlandse vertaling, maar die kan slechts gepubliceerd worden na correctie van de tekstherkenning van de ingescande PDF. Wil je deze website helpen vervolledigen, neem dan contact op met info@gelovenleren.net!

Ad ſeptimum ſic proceditur. Videtur quod haeretici et ſchiſmatici et excommunicati conſecrare non poſſunt. Dicit enim Auguſtinus quod extra Eccleſiam Catholicam non eſt locus veri ſacrificii. Et Leo Papa dicit, et habetur in decretis, I, qu. I, aliter, (ſcilicet quam in Eccleſia, quae corpus Chriſti eſt) nec rata ſunt ſacerdotia, nec vera ſacrificia. Sed haeretici, ſchiſmatici et excommunicati ſunt ab Eccleſia ſeparati. Ergo non poſſunt verum ſacrificium conficere. (IIIa q. 82 a. 7 arg. 1)

Praeterea, ſicut legitur ibidem, Innocentius Papa dicit, Arianos, ceteraſque huiuſmodi peſtes, quia laicos eorum ſub imagine poenitentiae ſuſcipimus, non videntur clerici eorum cum ſacerdotii aut cuiuſpiam myſterii ſuſcipiendi dignitate eſſe, quibus ſolum Baptiſma ratum eſſe permittimus. Sed non poteſt aliquis conſecrare Euchariſtiam niſi ſit cum ſacerdotii dignitate. Ergo haeretici, et ceteri huiuſmodi, non poſſunt Euchariſtiam conficere. (IIIa q. 82 a. 7 arg. 2)

Praeterea, ille qui eſt extra Eccleſiam, non videtur aliquid poſſe agere in perſona totius Eccleſiae. Sed ſacerdos conſecrans Euchariſtiam hoc agit in perſona totius Eccleſiae, quod patet ex hoc quod omnes orationes proponit in perſona Eccleſiae. Ergo videtur quod illi qui ſunt extra Eccleſiam, ſcilicet haeretici et ſchiſmatici et excommunicati, non poſſunt conſecrare Euchariſtiam. (IIIa q. 82 a. 7 arg. 3)

Sed contra eſt quod Auguſtinus dicit, in II contra Parmen., ſicut Baptiſmus in eis, ſcilicet haereticis, ſchiſmaticis et excommunicatis, ita ordinatio manſit integra. Sed ex vi ordinationis ſacerdos poteſt conſecrare Euchariſtiam. Ergo haeretici, ſchiſmatici et excommunicati, cum in eis maneat ordinatio integra, videtur quod poſſint conſecrare Euchariſtiam. (IIIa q. 82 a. 7 s. c.)

Reſpondeo dicendum quod quidam dixerunt quod haeretici, ſchiſmatici et excommunicati, quia ſunt extra Eccleſiam, non poſſunt conficere hoc ſacramentum. Sed in hoc decipiuntur. Quia, ſicut Auguſtinus dicit, in II contra Parmen., aliud eſt aliquid omnino non habere, aliud autem non recte habere, et ſimiliter eſt etiam aliud non dare, et aliud non recte dare. Illi igitur qui, intra Eccleſiam conſtituti, receperunt poteſtatem conſecrandi in ordinatione ſacerdotii, recte quidem habent poteſtatem, ſed non recte ea utuntur, ſi poſtmodum per haereſim aut ſchiſma vel excommunicationem ab Eccleſia ſeparentur. Qui autem ſic ſeparati ordinantur, nec recte habent poteſtatem, nec recte utuntur. Quod tamen utrique poteſtatem habeant, per hoc patet quod, ſicut Auguſtinus ibidem dicit, cum redeunt ad unitatem Eccleſiae, non reordinantur, ſed recipiuntur in ſuis ordinibus. Et quia conſecratio Euchariſtiae eſt actus conſequens ordinis poteſtatem, illi qui ſunt ab Eccleſia ſeparati per haereſim aut ſchiſma vel excommunicationem, poſſunt quidem conſecrare Euchariſtiam, quae ab eis conſecrata verum corpus Chriſti et ſanguinem continet, non tamen recte hoc faciunt, ſed peccant facientes. Et ideo fructum ſacrificii non percipiunt, quod eſt ſacrificium ſpirituale. (IIIa q. 82 a. 7 co.)

Ad primum ergo dicendum quod auctoritas illa et ſimiles intelligendae ſunt quantum ad hoc quod non recte extra Eccleſiam ſacrificium offertur. Unde extra Eccleſiam non poteſt eſſe ſpirituale ſacrificium, quod eſt verum veritate fructus, licet ſit verum veritate ſacramenti, ſicut etiam ſupra dictum eſt quod peccator ſumit corpus Chriſti ſacramentaliter, ſed non ſpiritualiter. (IIIa q. 82 a. 7 ad 1)

Ad ſecundum dicendum quod ſolus Baptiſmus permittitur eſſe ratus haereticis et ſchiſmaticis, quia poſſunt licite baptizare in articulo neceſſitatis. In nullo autem caſu licite poſſunt Euchariſtiam conſecrare, vel alia ſacramenta conferre. (IIIa q. 82 a. 7 ad 2)

Ad tertium dicendum quod ſacerdos in Miſſa in orationibus quidem loquitur in perſona Eccleſiae, in cuius unitate conſiſtit. Sed in conſecratione ſacramenti loquitur in perſona Chriſti, cuius vicem in hoc gerit per ordinis poteſtatem. Et ideo, ſi ſacerdos ab unitate Eccleſiae praeciſus Miſſam celebret, quia poteſtatem ordinis non amittit, conſecrat verum corpus et ſanguinem Chriſti, ſed quia eſt ab Eccleſiae unitate ſeparatus, orationes eius efficaciam non habent. (IIIa q. 82 a. 7 ad 3)

Articulus 8.
Kan een priester, die gedegradeerd is, dit Sacrament tot stand brengen?

Dit artikel is beschikbaar in Nederlandse vertaling, maar die kan slechts gepubliceerd worden na correctie van de tekstherkenning van de ingescande PDF. Wil je deze website helpen vervolledigen, neem dan contact op met info@gelovenleren.net!

Ad octavum ſic proceditur. Videtur quod ſacerdos degradatus non poſſit hoc ſacramentum conficere. Nullus enim conficit hoc ſacramentum niſi per poteſtatem conſecrandi quam habet. Sed degradatus non habet poteſtatem conſecrandi, licet habeat poteſtatem baptizandi, ut dicit canon. Ergo videtur quod preſbyter degradatus non poſſit Euchariſtiam conſecrare. (IIIa q. 82 a. 8 arg. 1)

Praeterea, ille qui aliquid dat, poteſt etiam auferre. Sed epiſcopus dat preſbytero poteſtatem conſecrandi ordinando ipſum. Ergo etiam poteſt ei auferre degradando ipſum. (IIIa q. 82 a. 8 arg. 2)

Praeterea, ſacerdos per degradationem aut amittit poteſtatem conſecrandi, aut ſolam executionem. Sed non ſolam executionem, quia ſic non plus amitteret degradatus quam excommunicatus, qui executione caret. Ergo videtur quod amittit poteſtatem conſecrandi. Et ita videtur quod non poſſit conficere hoc ſacramentum. (IIIa q. 82 a. 8 arg. 3)

Sed contra eſt quod Auguſtinus, in II contra Parmen., probat quod apoſtatae a fide non carent Baptiſmate, per hoc quod per poenitentiam redeuntibus non reſtituitur, et ideo non poſſe amitti iudicatur. Sed ſimiliter degradatus, ſi reconcilietur, non eſt iterum ordinandus. Ergo non amiſit poteſtatem conſecrandi. Et ita ſacerdos degradatus poteſt conficere hoc ſacramentum. (IIIa q. 82 a. 8 s. c.)

Reſpondeo dicendum quod poteſtas conſecrandi Euchariſtiam pertinet ad characterem ſacerdotalis ordinis. Character autem quilibet, quia cum quadam conſecratione datur, indelebilis eſt, ut ſupra dictum eſt, ſicut et quarumcumque rerum conſecrationes perpetuae ſunt, nec amitti nec reiterari poſſunt. Unde manifeſtum eſt quod poteſtas conſecrandi non amittitur per degradationem. Dicit enim Auguſtinus, in II contra Parmen., utrumque, ſcilicet Baptiſmus et ordo, ſacramentum eſt, et quadam conſecratione utrumque homini datur, et illud cum baptizatur, et illud cum ordinatur. Ideo non licet a Catholicis utrumque iterari. Et ſic patet quod ſacerdos degradatus poteſt conficere hoc ſacramentum. (IIIa q. 82 a. 8 co.)

Ad primum ergo dicendum quod canon ille non loquitur aſſertive, ſed inquiſitive, ſicut ex circumſtantia litterae haberi poteſt. (IIIa q. 82 a. 8 ad 1)

Ad ſecundum dicendum quod epiſcopus non dat poteſtatem ſacerdotalis ordinis propria virtute, ſed inſtrumentaliter, ſicut miniſter Dei, cuius effectus per hominem tolli non poteſt, ſecundum illud Matth. XIX, quos Deus coniunxit, homo non ſeparet. Et ideo epiſcopus non poteſt hanc poteſtatem auferre, ſicut nec ille qui baptizat poteſt auferre characterem baptiſmalem. (IIIa q. 82 a. 8 ad 2)

Ad tertium dicendum quod excommunicatio eſt medicinalis. Et ideo excommunicatis non aufertur executio ſacerdotalis poteſtatis quaſi in perpetuum, ſed ad correctionem, uſque ad tempus. Degradatis autem aufertur executio quaſi in perpetuum condemnatis. (IIIa q. 82 a. 8 ad 3)

Articulus 9.
Is het geoorloofd de Communie te ontvangen van ketterse of geëxcommuniceerde of ook van zondige priesters, en hun Mis bij te wonen?

Dit artikel is beschikbaar in Nederlandse vertaling, maar die kan slechts gepubliceerd worden na correctie van de tekstherkenning van de ingescande PDF. Wil je deze website helpen vervolledigen, neem dan contact op met info@gelovenleren.net!

Ad nonum ſic proceditur. Videtur quod aliquis licite poſſit communionem recipere a ſacerdotibus haereticis vel excommunicatis, vel etiam peccatoribus, et ab eis Miſſam audire. Sicut enim Auguſtinus, contra Petilianum, dicit, neque in homine bono neque in homine malo aliquis Dei fugiat ſacramenta. Sed ſacerdotes, quamvis ſint peccatores et haeretici vel excommunicati, verum conficiunt ſacramentum. Ergo videtur quod non ſit vitandum ab eis communionem accipere vel eorum Miſſam audire. (IIIa q. 82 a. 9 arg. 1)

Praeterea, corpus Chriſti verum figurativum eſt corporis myſtici, ſicut ſupra dictum eſt. Sed a praedictis ſacerdotibus verum corpus Chriſti conſecratur. Ergo videtur quod illi qui ſunt de corpore myſtico, poſſint eorum ſacrificiis communicare. (IIIa q. 82 a. 9 arg. 2)

Praeterea, multa peccata ſunt graviora quam fornicatio. Sed non eſt prohibitum audire Miſſas ſacerdotum aliter peccantium. Ergo etiam non debet eſſe prohibitum audire Miſſas ſacerdotum fornicariorum. (IIIa q. 82 a. 9 arg. 3)

Sed contra eſt quod canon dicit, XXXII diſt., nullus audiat Miſſam ſacerdotis quem indubitanter concubinam novit habere. Et Gregorius dicit, in III Dialog., quod pater perfidus Arianum epiſcopum miſit ad filium, ut ex eius manu ſacrilegae conſecrationis communionem acciperet, ſed vir Deo devotus Ariano epiſcopo venienti exprobravit ut debuit. (IIIa q. 82 a. 9 s. c.)

Reſpondeo dicendum quod, ſicut ſupra dictum eſt, ſacerdotes, ſi ſint haeretici vel ſchiſmatici vel excommunicati, vel etiam peccatores, quamvis habeant poteſtatem conſecrandi Euchariſtiam, non tamen ea recte utuntur, ſed peccant utentes. Quicumque autem communicat alicui in peccato, ipſe particeps peccati efficitur, unde et in ſecunda canonica Ioannis legitur quod qui dixerit ei, ave, ſcilicet haeretico, communicat operibus illius malignis. Et ideo non licet a praedictis communionem accipere aut eorum Miſſam audire. Differt tamen inter praedictas ſectas. Nam haeretici et ſchiſmatici et excommunicati ſunt per ſententiam Eccleſiae executione conſecrandi privati. Et ideo peccat quicumque eorum Miſſam audit vel ab eis accipit ſacramenta. Sed non omnes peccatores ſunt per ſententiam Eccleſiae executione huius poteſtatis privati. Et ſic, quamvis ſint ſuſpenſi quantum eſt ex ſententia divina, non tamen quantum ad alios ex ſententia Eccleſiae. Et ideo, uſque ad ſententiam Eccleſiae, licet ab eis communionem accipere et eorum Miſſam audire. Unde ſuper illud I Cor. V, cum huiuſmodi nec cibum ſumere, dicit Gloſſa Auguſtini, hoc dicendo, noluit hominem ab homine iudicari ex arbitrio ſuſpicionis, vel etiam extraordinario uſurpato iudicio, ſed potius ex lege Dei, ſecundum ordinem Eccleſiae, ſive ultro confeſſum, vel accuſatum et convictum. (IIIa q. 82 a. 9 co.)

Ad primum ergo dicendum quod in hoc quod refugimus audire talium ſacerdotum Miſſam aut ab eis communionem recipere, non refugimus Dei ſacramenta, ſed potius ea veneramur, unde hoſtia a talibus ſacerdotibus conſecrata eſt adoranda, et, ſi reſervetur, licite poteſt ſumi a ſacerdote legitimo. Sed refugimus culpam indigne miniſtrantium. (IIIa q. 82 a. 9 ad 1)

Ad ſecundum dicendum quod unitas corporis myſtici eſt fructus corporis veri percepti. Illi autem qui indigne percipiunt vel miniſtrant, privantur fructu, ut ſupra dictum eſt. Et ideo non eſt ſumendum ex eorum diſpenſatione ſacramentum ab eis qui ſunt in unitate Eccleſiae. (IIIa q. 82 a. 9 ad 2)

Ad tertium dicendum quod, licet fornicatio non ſit gravior ceteris peccatis, tamen ad eam ſunt homines proniores, propter carnis concupiſcentiam. Et ideo ſpecialiter hoc peccatum a ſacerdotibus prohibitum eſt ab Eccleſia, ne aliquis audiat Miſſam concubinarii ſacerdotis. Sed hoc intelligendum eſt de notorio, vel per ſententiam quae fertur in convictum, vel confeſſionem in iure factam, vel quando non poteſt peccatum aliqua tergiverſatione celari. (IIIa q. 82 a. 9 ad 3)

Articulus 10.
Mag een priester zich geheel onthouden van de consecratie der Eucharistie?

Dit artikel is beschikbaar in Nederlandse vertaling, maar die kan slechts gepubliceerd worden na correctie van de tekstherkenning van de ingescande PDF. Wil je deze website helpen vervolledigen, neem dan contact op met info@gelovenleren.net!

Ad decimum ſic proceditur. Videtur quod liceat ſacerdoti omnino a conſecratione Euchariſtiae abſtinere. Sicut enim ad officium ſacerdotis pertinet Euchariſtiam conſecrare, ita etiam baptizare et in aliis ſacramentis miniſtrare. Sed ſacerdos non tenetur miniſtrare in aliis ſacramentis, niſi propter curam animarum ſuſceptam. Ergo videtur quod nec etiam teneatur Euchariſtiam conſecrare, ſi curam non habeat animarum. (IIIa q. 82 a. 10 arg. 1)

Praeterea, nullus tenetur facere quod ſibi non licet, alioquin eſſet perplexus. Sed ſacerdoti peccatori, vel etiam excommunicato, non licet Euchariſtiam conſecrare, ut ex ſupra dictis patet. Ergo videtur quod tales non teneantur ad celebrandum. Et ita nec alii, alioquin ex ſua culpa commodum reportarent. (IIIa q. 82 a. 10 arg. 2)

Praeterea, dignitas ſacerdotalis non perditur per ſubſequentem infirmitatem, dicit enim Gelaſius Papa, et habetur in decretis, diſt. LV, praecepta canonum ſicut non patiuntur venire ad ſacerdotium debiles corpore, ita, ſi quis in eo fuerit conſtitutus ac tunc fuerit ſauciatus, amittere non poteſt quod tempore ſuae ſinceritatis accepit. Contingit autem quandoque quod ordinati in ſacerdotes incurrunt aliquos defectus ex quibus a celebratione impediuntur, ſicut eſt lepra, vel morbus caducus, vel aliquid huiuſmodi. Non ergo videtur quod ſacerdotes ad celebrandum teneantur. (IIIa q. 82 a. 10 arg. 3)

Sed contra eſt quod Ambroſius dicit, in quadam oratione, grave eſt quod ad menſam tuam mundo corde et manibus innocentibus non venimus, ſed gravius eſt ſi, dum peccata metuimus, etiam ſacrificium non reddamus. (IIIa q. 82 a. 10 s. c.)

Reſpondeo dicendum quod quidam dixerunt quod ſacerdos poteſt omnino licite a conſecratione abſtinere, niſi teneatur ex cura ſibi commiſſa celebrare pro populo et ſacramenta praebere. Sed hoc irrationabiliter dicitur. Quia unuſquiſque tenetur uti gratia ſibi data cum fuerit opportunum, ſecundum illud II Cor. VI, hortamur vos ne in vacuum gratiam Dei recipiatis. Opportunitas autem ſacrificium offerendi non ſolum attenditur per comparationem ad fideles Chriſti, quibus oportet ſacramenta miniſtrari, ſed principaliter per comparationem ad Deum, cui in conſecratione huius ſacramenti ſacrificium offertur. Unde ſacerdoti, etiam ſi non habeat curam animarum, non licet omnino a celebratione ceſſare, ſed ſaltem videtur quod celebrare tenetur in praecipuis feſtis, et maxime in illis diebus in quibus fideles communicare conſueverunt. Et hinc eſt quod II Machab. IV dicitur contra quoſdam ſacerdotes quod iam non circa altaris officia dediti erant, contempto templo et ſacrificiis neglectis. (IIIa q. 82 a. 10 co.)

Ad primum ergo dicendum quod alia ſacramenta perficiuntur in uſu fidelium. Et ideo in illis miniſtrare non tenetur niſi ille qui ſuper fideles ſuſcipit curam. Sed hoc ſacramentum perficitur in conſecratione Euchariſtiae, in qua ſacrificium Deo offertur, ad quod ſacerdos obligatur ex ordine iam ſuſcepto. (IIIa q. 82 a. 10 ad 1)

Ad ſecundum dicendum quod ſacerdos peccator, ſi per ſententiam Eccleſiae ſit executione ordinis privatus vel ſimpliciter vel ad tempus, redditus eſt impotens ad ſacrificium offerendum, et ideo obligatio tollitur. Hoc autem cedit ſibi in detrimentum ſpiritualis fructus, magis quam in emolumentum. Si vero non ſit privatus poteſtate celebrandi, non ſolvitur obligatio. Nec tamen eſt perplexus, quia poteſt de peccato poenitere et celebrare. (IIIa q. 82 a. 10 ad 2)

Ad tertium dicendum quod debilitas vel aegritudo ſuperveniens ordini ſacerdotali ordinem non tollit, executionem tamen ordinis impedit quantum ad conſecrationem Euchariſtiae. Quandoque quidem propter impoſſibilitatem executionis, ſicut ſi privetur oculis aut digitis, aut uſu linguae. Quandoque autem propter periculum, ſicut patet de eo qui patitur morbum caducum, vel etiam quamcumque alienationem mentis. Quandoque propter abominationem, ſicut patet de leproſo, qui non debet publice celebrare. Poteſt tamen dicere Miſſam occulte, niſi lepra adeo invaluerit quod per corroſionem membrorum eum ad hoc reddiderit impotentem. (IIIa q. 82 a. 10 ad 3)